Η ΘΕΙΑ ΕΝΑΝΘΡΩΠΙΣΗ

Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος, χαρακτηρίζει την εορτή των Χριστουγέννων, ως  «σεισμό γης». Τα  Χριστούγεννα είναι το κεντρικό μυστήριο όλης της Θείας Οικονομίας. Στο πρόσωπο του Θεανθρώπου Χριστού ανακεφαλαιώνονται η δημιουργία και η σωτηρία. Η ένσαρκη παρουσία Του, απεκάλυψε τη Χριστολογική και Χριστοκεντρική ρίζα και προοπτική κάθε πραγματικότητας. Γι’ αυτό τα Χριστούγεννα εορτάζονται και

πανηγυρίζονται, κατά τον Μ. Βασίλειο, ως «τα σωτήρια του κόσμου», «η γενέθλιος ήμερα της ανθρωπότητος», «η κοινή εορτή πάσης της κτίσεως», επειδή, ο «επιδημήσας  Λόγος  του  Θεού  εκένωσεν  εαυτόν,  ίνα τω κενώματι αυτού πληρωθεί ο κόσμος».

Ο σκοπός της ενανθρωπήσεως είναι η θέωση του ανθρώπου. «Άνθρωπος γίνεται ο Θεός, ίνα Θεόν τον Αδάμ απεργάσηται» (τροπάριο Χριστουγέννων). «Αυτός ενηνθρώπησεν, ίνα ημείς θεοποιηθώμεν» (Μ. Αθανάσιος). «Άνθρωπος γαρ εγένετο ο Θεός και Θεός ο άνθρωπος» (Ι. Χρυσόστομος). Το μυστήριο των Χριστουγέννων προσεγγίζεται μέσα από την προσωπική μετάνοια του καθενός μας, δηλαδή της αλλαγής του νου. Τα Χριστούγεννα δίδουν σε όλους μας την μοναδική ευκαιρία να αναβαπτίσουμε την ύπαρξή μας στο μυστήριο της Αγάπης του Θεού.

Το μυστήριο της  ενανθρώπησης του Θεού Λόγου, γίνεται κατανοητό εάν το προσεγγίζουμε οντολογικά ως μυστήριο, αφού όλα τα γεγονότα της ενανθρωπήσεως του Λόγου του Θεού έγιναν με τέτοιο τρόπο που ξεπερνά τον ανθρώπινο νου. Οι Πατέρες της Εκκλησίας λένε ότι, εάν η Θεία Ενανθρώπηση ήταν καταληπτή, δεν θα ήταν Θεία. Ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος διδάσκει ότι πρέπει να προσεγγίζουμε τα Χριστούγεννα θεϊκά και υπερκόσμια: «Τοίνυν εορτάζομεν μη πανηγυρικώς, αλλά θεϊκώς. Μη κοσμικώς, αλλά υπερκοσμίως. Μη τα ημέτερα, αλλά τα του Δεσπότου. Μη τα της ασθενείας, αλλά τα της ιατρείας. Μη τα της πλάσεως, αλλά τα της αναπλάσεως». Ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός λέγει:  «Επειδή ο Θεός μάς έδωσε να κοινωνήσουμε το καλύτερο και δεν το φυλάξαμε, γι' αυτό μεταλαβαίνει το χειρότερο, εννοώ τη φύση μας, ώστε από τη μια μεριά να ἀνακαινίσει τον εαυτό Του και με τον εαυτό Του το κατ' εικόνα και καθ' ομοίωσιν».

Ο Σαρκωμένος Λόγος γενόμενος άνθρωπος, προσέλαβε την ανθρώπινη φύση, «ίνα τους υπό νόμον εξαγοράσει, ίνα την υιοθεσίαν απολαύομεν». Ο Θεός έγινε άνθρωπος, «εν δούλου μορφή», για να κάνει τον άνθρωπο υιό του Θεού, δηλαδή,  Θεό κατά χάριν.  Η σωτηρία της ανθρώπινης φύσεως δεν καταργεί την ελευθερία του προσώπου. Αντίθετα, η πραγμάτωση της σωτηρίας στηρίζεται αποκλειστικά στην προσωπική ελευθερία. Ο απόστολος Παύλος γράφει: «τη ελευθερία ημάς Χριστός ηλευθέρωσεν». 

Η πρόνοια του Θεού άρχισε να διαμορφώνει κατάλληλες συνθήκες, ώστε να οδηγήσουν την ανθρωπότητα στο γεγονός της εν Χριστώ αποκαταστάσεως και σωτηρίας. Δόθηκε ο Νόμος στους Ισραηλίτες, ως παιδαγωγός εις Χριστόν, στάλθηκαν προφήτες δια να διαμηνύσουν το θέλημα του Θεού, αναδείχθηκαν σπουδαίες προσωπικότητες οι οποίες προήγαγαν το ανθρώπινο πνεύμα, επεσήμαναν την κακοδαιμονία του κόσμου και έσπειραν τον σπόρο της ανάγκης για την λύτρωσή του. Με το πέρασμα του χρόνου διαμορφώθηκε μια εναγώνια προσμονή της αναμονής ερχόμενου λυτρωτή.

Η Ενανθρώπηση του Θεού είναι, σύμφωνα με την Καινή Διαθήκη προϊόν της θείας αγάπης, αφού «ούτω γαρ ηγάπησεν ο Θεός τον κόσμον, ώστε τον υιόν αυτού τον μονογενή έδωκεν, ίνα πας ο πιστεύων εις αυτόν μη απόλλυται, αλλ' έχει ζωήν αιώνιον» και «του ιδίου υιού ουκ εφείσατο, αλλ' υπέρ ημών πάντων παρέδωκεν αυτόν», λέγει ο Απ. Παύλος. Ενώ ο ευαγγελιστής Ιωάννης επισημαίνει ότι «εν τούτω εφανερώθη η αγάπη του Θεού εν ημίν, ότι τον υιόν αυτού τον μονογενή απέσταλκεν ο Θεός εις τον κόσμον, ίνα ζήσωμεν δι' αυτού» Αυτή η αγάπη οδήγησε τον Σαρκωθέντα Λόγο στην εκ Πνεύματος Αγίου Θεία «κένωση».

Ο Θεάνθρωπος ανοίγει το δρόμο, που καλείται να βαδίσει κάθε άνθρωπος, που θέλει να συμπορευτεί μαζί Του. Αρχικά ο Ευαγγελισμός και κατόπιν τα Χριστούγεννα οδηγούν στο γεγονός της δυνατότητας της θεώσεως του ανθρώπου, κατά την Πεντηκοστή. Τα μεν Χριστούγεννα είναι η γέννηση του Θεού, ως ανθρώπου, η δε Πεντηκοστή είναι η ανακήρυξη του ανθρώπου, ως κατά χάριν Θεού.

Ιδού το ένδοξο μυστήριο της μυστηριακής δόξας της ημέρας. Ορθά ο υμνωδός διαλαλεί: «Σήμερα ο Χριστός στη Βηθλεέμ γεννιέται απ’ την Παρθένο. Σήμερα παίρνει αρχή αυτός που δεν είχε λάβει ποτέ αρχή κι ο Λόγος του Θεού σαρκώνεται. Οι ουράνιες δυνάμεις χαίρονται κι η γη ευφραίνεται μαζί με τους ανθρώπους. Οι Μάγοι προσφέρουν τα δώρα. Οι ποιμένες το θαύμα διαλαλούν. Κι εμείς χωρίς σταματημό υμνούμε δοξαστικά. Δόξα στον Ύψιστο Θεό, πάνω στη γη ειρήνη και αγάπη στους ανθρώπους».

Κάθε στόμα επουράνιων και επίγειων και υπόγειων ας φωνάζει ότι ο Κύριος Ιησούς Χριστός είναι για να δοξάζεται ο Θεός Πατέρας, ο οποίος πρέπει να ευλογείται στους αιώνες των αιώνων. Αμήν.